Slachtoffersvroegkinderlijk trauma en emotionele verwaarlozing kampen met veelheid aan stoornissen

Klinisch psycholoog Marleen Wildschut is op dinsdag 6 november bij het VUMC in Amsterdam gepromoveerd op haar proefschrift 'Survivors of early childhood trauma and emotional neglect: who are they and what’s their diagnoses'. Wildschut heeft haar onderzoek uitgevoerd binnen het zorgprogramma Trauma en Persoonlijkheidsstoornissen; zij werkt momenteel binnen FACT Drachten Zuid, onderdeel van GGZ Friesland.

Hieronder een samenvatting van het proefschrift, waarin de problematiek van slachtoffers van vroegkinderlijk trauma en emotionele verwaarlozing werd onderzocht: 

De dagelijkse GGZ-praktijk wordt gekenmerkt door een onderscheid in diagnostische groepen en in behandelprogramma’s voor die verschillende groepen. Maar onder welke diagnostische groep vallen slachtoffers van vroegkinderlijk trauma en emotionele verwaarlozing nou eigenlijk? En doet dat recht aan hun problematiek?

Uit ons onderzoek blijkt dat slachtoffers van vroegkinderlijk trauma en emotionele verwaarlozing kampen met een veelheid aan psychiatrische stoornissen. Zowel traumagerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen, als persoonlijkheidsstoornissen komen bij deze groep veel voor. Zo vonden wij bijvoorbeeld geen verschil tussen het aantal mensen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) in een behandelprogramma gericht op traumagerelateerde stoornissen versus een behandelprogramma gericht op persoonlijkheidsstoornissen.

Het tweedimensionele model van Draijer helpt om op een dimensionele manier naar de problematiek van slachtoffers van vroegkinderlijk trauma en emotionele verwaarlozing te kijken, in plaats van in verschillende diagnostische categorieën, met als risico dat steeds maar een deel van de problematiek behandeld wordt.

In dit model plaatsten we mensen naar aanleiding van wat ze rapporteerden over de ernst van het trauma uit hun jeugd en de kwaliteit van de relatie met hun ouders in een vierkant, waarbij de plaats in het vierkant gerelateerd is aan de mate van psychiatrische ziektelast.

Uit ons onderzoek naar het model blijkt dat mensen die ernstig vroegkinderlijk trauma rapporteren in combinatie met een gebrek aan warmte door hun moeder kunnen worden geprofileerd als hebbende een ernstige klachtenpresentatie, gekenmerkt door het voldoen aan criteria van zowel meerdere trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen als persoonlijkheidsstoornissen, gecombineerd met een hoog niveau van psychiatrische symptomen (zoals angst en depressie) en ernstige problemen in het functioneren van diverse onderdelen van de persoonlijkheid (zoals op het gebied van zelfcontrole, identiteitsintegratie en relationeel functioneren), wat pleit voor een integrale behandeling van de problematiek.